Wechsler Çocuklar için Zeka Ölçeği-IV (WISC-IV), 6 yaş 0 ay ile 16 yaş 11
ay arasındaki çocukların zihinsel becerilerini ölçmeye yarayan klinik bir
değerlendirme aracıdır. Test, zekâ düzeyinin yanı sıra çocuğun güçlü ve
zayıf zihinsel becerileri hakkında ipuçları sunmaktadır. Çocukların ve
gençlerin hem kendi yaş grubu içerisindeki beceri düzeylerini hem de kendi
içlerindeki güçlü yanlarını ve desteklenmesi gereken becerilerini
değerlendirmektedir. Üstün zihinsel potansiyele sahip çocuklar üzerinde
farkındalık oluşturma işlevinin yanında geliştirilmesi gereken zayıf
zihinsel becerilere yönelik uygun destek programlarının vakit kaybetmeden
hazırlanmasına destek olabilmektedir.
Ek olarak, WISC-IV sonuçları çocuk ve ergen kliniklerinde klinik
değerlendirmeye ve tedavi planını belirlemeye destekleyici bir araç olarak
da kullanılmaktadır.
Test, Türk Psikologlar Derneği tarafından verilen eğitim ve süpervizyon
sürecini tamamlamış, sertifikalı psikologlar tarafından uygulanır.
WISC-IV, 4 zihinsel beceri kümesine dağılmış olan 10 temel ve 5 yedek olmak
üzere toplam 15 alt testten oluşmaktadır. Çeşitli sebeplerle temel alt
testleri uygulamanın uygun olmadığı durumlarda yedek alt testlerden
yararlanılmakta olup her çocuk için önerilen uygulama 10 temel alt testin
tamamıdır. Tahmini uygulama süresi çocuğun çalışma hızına bağlı olarak 90
ila 120 dakika arasında değişmektedir.
Test dört ana bölümden oluşmaktadır:
1. Sözel kavrama (5 ayrı alt testten oluşur): Akıl yürütme, kavrama, kavram
oluşturma, sözel bilgi ve sözel ifade yeteneği kullanılır. Her görev,
işitsel uyaranı anlama, uzun süreli bellekte sözel olarak kodlanmış bilgiye
ulaşma, tepkileri sözel olarak ifade etme yeteneği gerektirir. Sözel bilgi
yanı sıra öğrenilmiş, bilgi ve yetenekleri yansıtan kristalize akıl
yürütmeyi temsil eder. Lisan ve kültür yeterliliğini, okul başarısını
yordar.
2. Algısal akıl yürütme (4 ayrı alt testten oluşur): Akıcı ve algısal akıl
yürütme ve algısal organizasyonu ölçer. Her görev, görsel algı ve
organizasyon, görsel olarak sunulan sözsüz materyali kullanarak akıl
yürütme, idare etmeye-yönetmeye ilişkin işlevlerde kullanılan yetenekleri
gerektirir.
3. Çalışma belleği (3 ayrı alt testten oluşur): Kısa süreli işitsel bellek,
dikkat, konsantrasyon, çalışma belleğini ölçer. Her görev, seçme ve izleme
dikkati, zihinsel manipülasyon, yetenekleri gerektirir.
4. İşlemleme hızı (3 ayrı alt testten oluşur): Zihinsel işlemleme hızı,
harf-motor işlemleme hızını ölçer. Her görev, görsel algı ve organizasyon,
görsel tarama, dikkatin yetkin kontrolü, gayretin sürdürülmesi, hız gibi
çoklu motor tepkilerin verimli üretimini gerektirir.
WISC 4; çocuklarda uyum sorunları, okul başarısı, sosyal becerilerin
değerlendirilmesi ve gelişim sürecinin izlenmesi amacıyla yapılabilir. Test
sonuçları ise skor olarak belirtilmez. Çocukların etiketlenmesini
engelleyen bu yaklaşım çocuğun yönelimlerine, üstün yetenekli olduğu
konulara ve zayıf olduğu noktalara odaklanarak çocuğun gelişimine katkı
sağlamayı amaçlar.