Cinsel kimlik; kişinin duygusal veya cinsel ilgi duyduğu kişilerle ilgili
olarak kendi cinsiyetini nasıl algıladığıdır. Kişinin cinsel, duygusal
anlamda çekim hissettiği “cinsel yönelim” kavramından farklıdır. Cinsel
kimlik kişinin kendisini erkek veya kadın olarak tanımlamasıdır. Cinsel
yönelim ise bu kadın ve erkek cinsiyetinin hangisine çekim duyduğudur.
Cinsel kimlik ve cinsel yönelim kavramları çocuklar tarafından anlaşılmış
olmalıdır çünkü toplumsal, kültürel ve bireysel faktörlerle şekillenir.
Kavramların anlaşılır olması da cinsel eğitim vermekle mümkündür.
Cinsel eğitim; doğumla birlikte, bebeğin vücudunu tanımasıyla başlayan ve
ergenlik dönemini de kapsayan bir süreçtir. Cinsel eğitim çocuğun sağlıklı
cinsel davranış geliştirmesi açısından büyük önem taşımaktadır.
Çocuğa bu eğitimi anne baba, çocuğun yaşını göz ardı etmeden vermelidir.
Çocuklar meraklıdırlar ve meraklarını gideremediklerinde farklı
kaynaklardan araştırmaya koyulurlar. Yanlış kaynak yanlış davranışların
doğru olarak kabul edilmesine ve uygulanmasına sebep olabilir. Çocuk
doğduğundan itibaren ebeveynleri bu eğitimi aşama aşama, çocuğun anlayacağı
bir dille vermelidir.
Bebeklerde cinsel gelişim
Doğumda bebekler kız veya erkek olarak belirli biyolojik özelliklere sahip
olur. Cinsel kimlik ve cinsel yönelim henüz oluşmamıştır. Bebebekler 6 ay
sonrasında kendi bedenlerini, cinsel organlarını keşfetmeye başlarlar.
Cinsel yönelim, cinsel kimlik ve cinsel davranış kavramlarını barındıran
seksüalite, 2 yaşında başlar. Seksüalite; biyolojik, psikolojik, sosyal ve
kültürel faktörlerin etkileşim halinde olmasıyla şekillenir ve zaman içinde
değişiklik gösterebilir.
Yenidoğan cinsel eğitimi için bazı öneriler;
Cinsel organını doğru kelimelerle dillendirin. Toplumumuzca yapılan, cinsel
organa lakap takma gibi bir yanılgıya düşmeyin. Bu çocuğunuzun vücudunu
yanlış tanımasına yol açabilir. Nasıl ki yüzündeki organları anlatırken
gerçek isimleriyle ifade ediyoruz, bu cinsel organı için de aynı şekilde
olmalı. Erkeklerin cinsel organına “pipi”, kızların cinsel organına “kuku”
denebilir.
Bebeğinizin altını temizlerken ona sözel olarak bedeninin hangi bölgesini
temizlediğinizi ifade edin. Bu bebeğinizin vücudunu tanımasına yardımcı
olacaktır.
Yenidoğanın mahremiyetine önem verin.
Ergenlik öncesi cinsel eğitim için öneriler
Çocuğunuza mahremiyet eğitimi verin. Mahremiyet eğitimi 2 yaşında başlar.
Bedeninde insanların onun rızası olmadan dokunamayacağı dört bölgesi olduğu
“göğüs, popo, pipi/kuku, dudak”, insanların bu bölgelerine kendilerinin
rızası olmadan dokunulmayacağı, istenmeyen bir durum yaşandığında kendisini
nasıl koruyacağı hakkında bilgi sahibi olmalı.
Ergenlik öncesi dönem çocukların meraklı oldukları ve kendilerini asıl
anlamda keşfettikleri bir dönem. Kendi vücutlarını keşfettikleri gibi karşı
cinsiyetin de vücudunu merak eder. Çocuğun merakını yaşına uygun bir şekilde
gidermek çok kıymetli. Hem kendi cinsiyeti hem de karşı cins hakkında merak
ettiği her şeyin cevabına ulaşabilir olmalı.
Çoğu zaman ebeveynler cinsel eğitim vermekte zorlanırlar çünkü kendileri de
almamıştır. Çocuğa cinsel eğitimi anne-baba birlikte verebilir. Çocuğun hem
kendi cinsiyeti hem de karşı cinsi hakkında bilgi alması merakını giderecek
ve doğru kaynaktan en doğru bilgiyi almış olacaktır.
Çocukların karşısına cinsel içerikli sohbetler çıkabilir, arkadaşlarından
meraklarını giderecek teklifler gelebilir (doktorculuk oyununa ilgi
duyabilirler, sen bana seninkini gösterirsen bende sana benimkini
gösteririm), ekranda ya da oyunda cinsel içeriklerle karşılaşabilirler.
Gözetim altında tutmak faydalı olacaktır. Kitaplardan da destek
alabilirsiniz.
Çocuk sözünü açmamışsa bile ergenlik dönemine girmeden önce çocuğunuzla
seks, cinsellik ve üreme ile ilgili konuşmalısınız. Amacınız; çocuğunuzun
bilgi almasını, her zaman size sorabileceğini, şefkat ve hoşgörü ile
cevaplayacağınızı düşünmesini sağlamak.
Ergenlik dönemine girmeden önce;
Çocuğunuzu kadın ve erkek bedenlerindeki farkları biliyor olmalı. Erkeklere
pipi, kızlarda kuku olduğu; ergenliğe girmenin kız ve erkekte farklı
belirtiler ile olduğunu bilmeli.
Bebeğin seks yoluyla olduğu, seksin insanlara haz verdiğini ve sadece
üremek için yapılmadığını bilmeli.
Çocuğunuz ergenliğin fiziksel ve duygusal etkilerini yaşamadan önce
ergenlikte yaşacağı durumları biliyor olmalı.
Ergenlik dönemi cinsel eğitim için öneriler;
Çocuğunuzun yaşadığı değişimlerin normal olduğunu, tüm akranlarının hatta
anne-babasının da bu süreçlerden geçtiğini bilerek rahatlamaya ihtiyacı var.
Bu dönemde daha şefkatli ve hoşgörülü bir yerden yaklaşmak ona daha iyi
hissettirecektir.
Ergenlik döneminde yaşayacağı fiziksel, duygusal değişimlerin “normal” bir
süreç olduğunu ifade edin. Bu dönemde çocuklar normal olup olmama konusunda
kendilerini bir sorgulama içerisinde bulurlar.
Gece boşalması, adet görme, mastürbasyon, bedende fiziksel değişimler gibi
ergenlik dönemiyle birlikte gelen durumlar hakkında bilgi sahibi olmasını
sağlayın.
Çocuğunuzun cinsel kimlik ve cinsel yönelim hakkında bilgi sahibi
olduğundan emin olun, onların öğrenmesi ve anlaması için çocuğunuzu
destekleyin.
Çocuğunuza cinsel eğitimi ilmek ilmek işleyerek, zamana yayarak
verebilirsiniz. Bu şekilde sağlıklı bilgiye ulaşacaktır.
Son olarak dikkat edilmesi gereken diğer bir nokta; çağımız internet çağı
olduğu. İnternet, ergenlik dönemi çocuklar için yararlı olduğu kadar büyük
bir tehlike de arz ediyor. İnternet, cep telefonu, sosyal medya denetimini
kontrol altında tutmak yararlı olacaktır.